در حال بارگذاری ...

ذکر حدیث در خارج از چهارچوب اجتهادی این مشکل را دارد که ممکن است اولا از نظر سندی ضعیف یا جزء جعلیات و اسرائیلیات باشد و نشر آن مصداق دروغ بستن به خدا و پیامبر و اهل بیت علیهم السلام بشود و ثانیا در صورت صحت سند، محتوای مورد برداشت درست فهم نشده یا در تعارض با دیگر احادیث نیازمند اقدامی اجتهادی

این روزها پدیده تلخی توسط برخی جریانات شبه اخباری و سنتی شیعه در حال وقوع است که بیم آن می رود تا تقدس روایات اهل بیت علیهم السلام را زیر سوال برده و مردم را نسبت به آنها بی اعتماد سازد.
علمای شیعه از صدر اسلام تا کنون تلاش کرده اند تا با تلاش اجتهادی سخت و حتی فدا کردن جان خویش – همچون شهید اول و شهید ثانی صاحب و شارح لمعتین- روایات را حفظ کرده و فقه شیعه را مبتنی بر اصولی که اهل بیت علیهم السلام خواسته اند طراحی کنند و جلوی رشد جریانات اهل حدیث و اخباری را بگیرند.
آشنایان با اصول فقه می دانند که چه مقدار مباحث دقیق و موشکافانه در ذیل احادیثی همچون «لا تنقض الیقین بالشک» و امثالهم شده است تا اصول فقه طراحی شده و نظر شارع مقدس از میان انبوه روایات سره و ناسره تشخیص داده شود.
حال اما شاهدیم که این جریان اخباری و البته به دست عده ای کم سواد و بی اطلاع یا سیاس کارکشته، هر حدیثی را در هر منبعی که می یابند منتشر می کنند تا حرف خود را به کرسی بنشانند و برایشان اهمیت ندارد که مراد و مقصود اهل بیت علیهم السلام را می رساند یا خیر!
اجتهاد و علوم همراه آن همچون رجال برای این ایجاد شده است که علاوه بر فهم دقیق آیات و روایات، مباحثی که دارای «احادیث معارض» بوده را نیز حل کند. ذکر حدیث در خارج از چهارچوب اجتهادی این مشکل را دارد که ممکن است اولا از نظر سندی ضعیف یا جزء جعلیات و اسرائیلیات باشد و نشر آن مصداق دروغ بستن به خدا و پیامبر و اهل بیت علیهم السلام بشود و ثانیا در صورت صحت سند، محتوای مورد برداشت درست فهم نشده یا در تعارض با دیگر احادیث نیازمند اقدامی اجتهادی با رویکرد جمع بین روایات باشد که چنانچه می بینیم این اقدامات که اینک در شبکه های اجتماعی و موبایلی رایج شده فاقد این رویه است!
خصوصا در موضوعات مربوط به مقوله رفتار با اهل سنت که نوعا دارای حدیث مخصص یا معارض می باشند ضرورت داشتن رویکرد اجتهادی و مراجعه به نظر مراجع ضروری است. البته حتی مراجعی که خلاف نظر جمهور علما نظر می دهند باید ادله خود را نیز عرضه کنند تا مورد نقد و بررسی علمی اهل فن قرار بگیرد.
خصوصا زمانی که بدانیم احادیث جعلی و ساختگی در میان روایات وجود دارند این حساسیت بیشتر نیز می شود. در رجال کشی از امام صادق علیه السلام نقل است که فرمودند: «إنا أهل بیت صادقون لا نخلو من کذاب یکذب علینا فیسقط صدقنا بکذبه علینا عند الناس.» ما اهل بیت صادق هستیم ولی دروغگویانی به ما دروغ خواهند بست تا حرفهای راست ما را نیز از چشم مردم بیاندازند!
در قدیم سنت بر این بود که حتی در نقل روایات، اجازه از بزرگان و محدثین لازم بود و هر کسی حق نداشت کتابی شامل احادیث را برداشته و از آنها برای عموم بخواند. علما و رجالیون باید صحت سند و مدلولها و مضامین قابل برداشت از آن را تایید می کردند تا امکان نشر مفاهیم ذیل آن حدیث میسر باشد ولی متاسفانه این رویه فراموش شده و احادیث معارض و بعضا ضعیف نیز به دست سخنرانان کم سواد خوانده می شوند!
از معدود مصادیقی که اهل بیت علیهم السلام تعابیر تندی کرده و حتی اقدام به لعن و نفرین به ظاهر شیعیان نموده اند در همین مورد انتساب احادیث کذب یا سوء برداشت از احدیث درباره ایشان است. بعنوان نمونه به دو حدیث اشاره می کنیم شاید تنبهی باشد بر کسانی که خود را شیعه می نامند:
وجدت فی کتاب جبرئیل بن أحمد بخطه : حدثنی محمد بن عیسی ، عن محمد بن الفضیل ، عن عبدالله بن عبدالرحمن ، عن الهیثم بن واقد ، عن میمون بن عبدالله ، عن أبی عبدالله ، عن آبائه علیهم السلام قال : قال رسول الله صلی الله علیه واله : من کذب علینا أهل البیت حشره الله یوم القیامة أعمی یهودیا ، وإن أدرک الدجال آمن به فی قبره .

از امام صادق علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: هر کس به ما اهل بیت دروغ ببندد خداوند او را روز قیامت یهودی کور محشور می سزاد و اگر دجال را درک کند به او ایمان می آورد حتی اگر در قبرش باشد!

المفید ، عن إبراهیم بن الحسن بن جمهور ، عن أبی بکر المفید الجرجرائی عن المعمر أبی الدنیا ، عن أمیرالمؤمنین علیه السلام قال : سمعت رسول الله صلی الله علیه واله یقول : من کذب علی متعمدا فلیتبوأ مقعده من النار .

از امام علی علیه السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله: اگر کسی عامدانه به من دروغی را ببندد در آتش جهنم خواهد سوخت.
 




نظرات کاربران (1)