معرفی کتاب «الرواة المشترکون بین الشیعة و السنة»

حسین عزیزی، پرویز رستگار و یوسف بیات، ترجمه به عربی عبدالامیر الوردی و...، تهران: مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۸، ۵۵۱ + ۵۱۶ صفحه، وزیری.

 

 

تکیه بر وجود روایات مشترک در حوزه‌های مختلف فقهی و کلامی و تفسیری از جمله روش‌هایی است که می‌تواند موجبات هم‌دلی مسلمانان و تقریب مذاهب را فراهم سازد. این مهم یکی از محورهای مهمِ پژوهشی در مجمع جهانی تقریب به شمار می‌رود و اثر حاضر نیز تحقیقی در همین زمینه است.

 

معرفی راویان مشترک از شیعه و اهل سنت و بیان گوشه‌هایی از زندگانی و شخصیت علمی و اخلاقی آنان موضوع این اثر است. در این اثر به ترتیب حروف الفبا به شرح احوال برخی از راویان احادیث معصومان(ع) و بیان طبقه حدیثی، نسب، لقب، خاندان و قوم و قبیله آنان پرداخته شده است. هدف از گردآوری اسامی این راویان و معرفی آنان که برخی از آنان شیعه و برخی دیگر از اهل سنت هستند اما در یک سلسله سند از احادیث مختلف جای گرفته‌اند، انعکاس تعامل و اشتراک فکری راویان و دانشمندان اسلامی شیعه و سنی در زمان‌های گذشته و نزدیک به عصر حیات ائمه معصوم(ع) و حتی در زمان حیات آنان است.

پس از ذکر اسم یک راوی، کنیه، نسب، لقب و طبقه حدیثی او مشخص و سپس شرحی از زندگانی او بیان شده است. آنگاه دیدگاه رجالیان بزرگ در مورد جایگاه حدیثی و نقل حدیث توسط راوی مذکور بیان شده و موثق یا غیرموثق بودن او با توجه به این دیدگاه‌ها بیان گردیده است. منبع استخراج این اسامی، منابع مهم روایی شیعی و اهل سنت بوده که آدرس این منابع نیز در پاورقی کتاب آمده است.

از نظر نویسندگان، راویانی که اسامی و زندگی‌نامه آنان در این دو مجلد ثبت شده است مورد اعتماد اهل سنت و شیعه هستند و رجالیان شیعه و اهل سنت آنان را راویانی ثقه دانسته و به روایات نقل‌شده توسط آنان اطمینان دارند.

 

کتب معتبر روایی شیعه مانند کتب اربعه (کافی، تهذیب، استبصار و من لایحضره الفقیه) و صحاح سته اهل سنت روایات متعددی را از این افراد نقل کرده‌اند که این مسئله حاکی از عمق ارتباط راویان شیعه و اهل سنت دارد. از نظر نگارندگان، این نوع تعامل علمی و فکری در عصر کنونی نیز باید ادامه یابد و اختلافات فقهی و اعتقادی نباید مانع هم‌فکری و هم‌دلی علمای شیعه و اهل سنت شود. لازم به ذکر است که این کتاب دو جلدی می باشد.