اندیشه های تقریبی ابوالفتوح رازی

علی اکبری

یقینا وجود اختلاف در فهم و مدل زندگی امری طبیعی تلقی میشود. البته این اختلافات که ناشی از تفاوت سطوح فهم آدمیان و عوامل طبیعی دیگر می باشد، قابل رفع نیست ولی قابل مدیریت است، بدین معنا که منجر به نزاع و کشمش بین انسانها نشود.

در این میان تقریب و تفاهم مذهبی یکی از مسائلی است که فطرت انسانی و عقل سلیم پذیرای آن می باشد و به عنوان یکی از اصول اساسی دین برای مدیریت اختلافات مورد استناد قرار میگیرد. لذا قرآن کریم همه ی انسانها را به صلح و دوستی فرا می خواند و مسلمین را با وجود اختلافات و تفاوت هایی که در میانشان وجود دارد،  امت واحده ای معرفی می کند که همه باهم برادرهستند: «انما المومنون اخوه». سلف صالح نیز با عمل به این اصل دینی گامی مهم و جدی در بدست آوردن عزت و رشد مسلمین برداشته بودند که متاسفانه برخی از متاخرین ما از آن غافل اند.

تاریخ شاهدی است بر این مدعا که در گذشته علمای فریقین روابط حسنه ای با یکدیگر برقرار کرده بودند که رشد علمی مسلمین یکی از نتایج آن بوده است.

اثر حاضر با این نگاه که در بررسی ادوار تاریخ شیعه میتوان به نشانه هایی از تفاهم مذهبی دست پیدا کرد، قرن ششم را مورد بررسی قرار داده و روش و منش تقریبی مرحوم ابوالفتوح رازی، از علمای این دوره را براساس کتاب شریف «تفسیر روض الجنان» تبیین کرده است.

 این اثر در سه فصل تهیه و تدوین شده است :

1- مبانی نظری و تاریخی تقریب.

2- زندگی و زمانه ابوالفتوح.

3- اندیشه های تقریبی در  تفسیر ابوالفتوح رازی.

قسمتی از متن کتاب:

عالمان شیعی خود از سبّ و دشنام و نیز نزاع و دشمنی پرهیز می کردند؛ چنان که شیعیان را بدان دستور می دادند.

وقتی ابن حجاج، شاعر نامی شیعه در حضور عضدالدوله دیلمی اشعاری را در مدح امیرالمومنین(ع) می خواند که چنین آغاز می شد:

یاصاحب القبه البیضاء علی النجف

چون به انتقاد و نکوهش از خلفا می رسد، سید مرتضی جلوی او را می گیرد و نمی گذارد بقیه اشعارش را بخواند.(صفحه 40 کتاب)

بی شک کوشش حاضر میتواند منبع خوبی برای اهل تحقیق و پژوهش در حوزه ی وحدت اسلامی و بررسی سیره ی نیک گذشتگانمان باشد.

قابل ذکر است که این اثر توسط آقای «مهدی مهریزی» نوشته و نشر علم در 280 صفحه آنرا به چاپ رسانده است.