مساله مهم این است که در کشورداری مبتنی بر مبانی دینی، اگر از اصول مان عدول کنیم، هیچ ضمانتی وجود ندارد که ما نیز در آینده و با بروز بسترها و زمینه ها، با چنان بحران هایی مواجه نباشیم!
محمد عبدالرحیم السّایح درباره راهکارهای تقریب بین مذاهب اسلامی در مباحث اصول دین صحبت کرده و امکان رسیدن به وحدت عقیدتی را بر اساس آموزههای قرآن و سنت و عقل مورد تجزیه و تحلیل کلامی قرار داده است.
شرف الدین در نگاه موضوع شناسانه خود به وحدت, واقعیت آن را وضعیتى مشحون از صلاح, خیر و مصلحت مى دید, و ماهیت تفرقه بین مسلمانان را فساد, شکست و عقب ماندگى به شمار مى آورد. او طبق این منطق, عوامل تفرقه انگیز را در زمره مفسدان قرار مى دهد.
مسلمان بودن که اخوت دینی و حقوق اسلامی را برای فرد به ارمغان میآورد، غیر از مؤمن بودن است و نباید انتظار داشت تا ایمان قلبی مسلمانی ثابت گردد و سپس به او احترام نموده و با وی به مدارا و محبت پرداخت.
سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ
مشکل تکفیر از این ناشی می شود که با لازم گیری از کلام انسانی بر او حکم به کفر می شود. از این رو، چنانچه شخصی دیدگاهی خاص داشت که آن دیدگاه برای ما در بر دارنده و مستلزم دیدگاهی کفرآمیز است، او را تکفیر میکنیم. در حالی که، کفر آن شخص ضروری نیست!
بررسی سیره ائمه علیهم السلام در قبال دیگران اتفاقا نشان از تاکید بر اشتراکات و پرهیز از طرح مباحث مورد اختلاف دارد تا بتواند محملی برای محبت و همدلی و همکاری و همراه سازی مهیا شود و البته طبعا اینگونه نیست که در صورت نیاز از بیان عقیده خود و اثبات صحت آن ابا داشته باشند.
وحدت باید ذاتی باشد، نه عرضی و تحمیلی. اگر گروهی برای مقابله با دشمن مشترک، به صورت موقت کنار هم گرد آیند، وحدت پدید آمده، عرضی و زایل شدنی است. وحدتی که ذاتی و خودجوش باشد، از روی تاکتیک و استراتژی نیست، بلکه در درون مسلمانان، نهادینه میشود؛ چه دشمنی پیش رو باشد یا نباشد.
همان عالم یکی از علل این گردش رفتاری سنی هارا سخنان برخی از منبری های افراطی شیعه در لعن ونفرین برخی از صحابه ی پیامبر (ص) بر فراز منبر برمیشمرد! او تاکید می کرد که ما از لعن و سب جز قتل و غارت شیعیان نتیجه ی دیگری نگرفته ایم!
مردم را آگاه بکنیم: ما با اهلسنت راه مسالمت کامله را داریم؛ هیچ اشکالی نداریم. آنها به طریقۀ خودشان باشند، ما هم به طریقۀ خودمان. مدارک را نشان میدهیم؛ کاری نداریم. شهادتین را که ما هم قائل هستیم، آنها هم قائلاند.
ایام میلاد امام رضا علیه السلام بود و کاروان زیر سایه خورشید بهمراه چند خادم توی مزارشریف بودند. به آنها توصیه کردم که به یکی از مدارس علمیه اهل سنت انجا نیز بروند که بخاطر چند مراسم پشت سر هم واقعا خسته بودند و نرفتند
به یقین طرح مباحث علمی و عاری از تعصب و نیز دوری گزیدن از ناسزاگویی و اهانت، زمینه را برای تفاهم و استحکام وحدت اسلامی فراهم خواهد کرد؛ زیرا «بحث «امامت» و جایگاه «عترت» از مباحثی است که در کتب و منابع معتبر حدیثی اهل سنت به شکل گسترده آمده است
حجت الاسلام محمود ترابی: هیچ تفاوتی بین شیعه و سنی در مورد امام زمان(ع) وجود ندارد جز اینکه اهل سنت معتقدند حضرت بعداً به دنیا می آید و یا از نوادگان امام حسن(ع) است. لذا تفاوت دیگری وجود ندارد و این امر هم می تواند ما را به وحدت برساند
دکتر بتر مویر رئیس کمیته بین المللی صلیب سرخ جهانی از تلاش های حضرت آیت الله سیستانی در کمک رسانی به آوارگان شهر موصل و دعوت ایشان از مسلمانان شیعه برای یاری رساندن به آوارگان اهل سنت موصل، تشکر و قدر دانی کرد
دو فرصت از طریق اهل سنت برای ما وجود دارد: فرصت اول یک نقش سمبلیک است...خود این مساله می تواند برای اهل سنت منطقه رغبتزا باشد. دومین کارکرد اهل سنت این است که آنها می توانند سفیران ما در گفتوگو با طیفهای سنی در منطقه باشند.
مقصود از امت اسلامى، تنها گرد آمدن شمارى از مسلمانان نیست، بلکه امت اسلامى به این معنا است که این گروه از مسلمانان مسئولیت الهى خود را بر روى زمین به عهده بگیرند؛.... یعنى عقیده خود را به فرایندى سازنده تبدیل کند
مؤلف کتاب کوشیده است توصیف و تحلیلی جدی از اختلاف بین سنی و شیعه ارائه نماید. عوامل اختلاف میان مسلمانان یکی از پرسشهای مطرح در این کتاب است که در پاسخ به آن، به دو سنخ از عوامل اختلاف یکی تاریخی و دیگری معاصر، اشاره شده است
گاهی تصور می شود موضوع وحدت یک امر تاکتیکی در انقلاب اسلامی است و نمی توان از آن را به عنوان یکی از مبانی دینی یاد کرد. این در حالی است که در احادیث مختلف و یا آیات قران قرینه های فراوانی مبنی بر ضروت وحدت و توجه به موضوع امت واحده وجود دارد
یکی از آیات شریفه که به صراحت تمام به اتحاد بین مسلمانان امر نموده است و برای وحدت آنان نیز محوری قرار داده است، آیۀ «اعتصام» [103 آل عمران] است...که ایجاد وحدت نیازمند یک محور واحد است؛ زیرا مسلمانان را فرمان می دهد که به «حبل الله» تمسک جویند
صدها فقیه و اصولی در دو فرقه ی بزرگ اسلامی (تشیع و تسنن) در هزاران مسئله شرعی بحث و اجتهاد داشته اند، گاه با یکدیگر موافق و گاه مخالف یکدیگر بوده اند، اما هیچگونه تزاحم و تضاد ویرانگر در میان نبوده است...و خللی بر اسلامی بودن آنان وارد نیاورده است
بحث ما تقسیم فرقه های اسلامی، بر اساس تازه ای است. این اساس، نه یک مفهوم مشخص دینی یا قرآنی (مانند بحث توحید خدا یا صفات یا مسائلی از این دست) بلکه روش معرفت در شناخت مقوله های دینی است. سوال این است که ما با چه روشی دین را می شناسیم؟
شیعیان افغانستان با صمیمیت و همدلی در کنار اهل سنت مجاهدت می کردند... در آن روزگار شیعیان و رهبرانشان که عمدتا روحانی بودند، گاهی از مناطقی که اهل سنت در آن زندگی می کردند، نیز حمایت می کردند و به خاطر حفظ جان سنی ها زخمی یا کشته می شدند!
شهید مطهری: این را بدانید، ما از این جهت که شیعه هستیم نباید این را اغماض بکنیم، خیال نکنیم این ها ملعبه دست خلفا بودند و هرچه خلفا می گفتند عمل می کردند. اینجورها نیست. در راه خودشان تصلب داشتند.
حجت الاسلام محمد غفوری نژاد: سوای جهاتی که مربوط به شرایط بین المللی جهان اسلام و مواجهه جهان اسلام با استکبار جهانی می شود، وحدت اسلامی به معنای مورد نظر، ریشه در آموزه ها و تعالیم ائمه اهل بیت(ع) دارد و در سیره قولی و فعلی معصومین علیهم السلام به کرّات مشاهده می کنیم