گزارش های تاریخی و روایی نیز حکایت از این دارد که در زمان اهل بیت(ع)، برخی از اوباش تلاش می کردند با پرسش های تحریک آمیز، مواضع پیروان شیعی آنها را به خلفای نخست به دست آورند و با سعایت نزد دشمنان سیاسی و فکری، به نان و آبی برسند.
تبلیغ دین را به منظور جلب رضاى خدا انجام دهید نه براى جلب رضاى مردم. آنچه براى مردم باشد به پیشگاه او بالا نمی‌رود. به خاطر مذهب خودتان و گسترش آن، با مردم جدل نکنید که مجادله دل را مریض می‌کند.
این مناظرات ولو با پیشفرض عدم وجود هرگونه قصد و نیتی سوء، ذاتا از مبانی علمی و اخلاقی مناظرات بدور هستند و اگر بتوانند ولو بفرض محال مبانی اخلاقی و علمی را مراعات کنند، اثرات سوء اجتماعی از خود بر جای می گذارند
بررسی سیره ائمه علیهم السلام در قبال دیگران اتفاقا نشان از تاکید بر اشتراکات و پرهیز از طرح مباحث مورد اختلاف دارد تا بتواند محملی برای محبت و همدلی و همکاری و همراه سازی مهیا شود و البته طبعا اینگونه نیست که در صورت نیاز از بیان عقیده خود و اثبات صحت آن ابا داشته باشند.
امام صادق «ع» به لحاظ ادبیات گفتار بسیار «خونسرد» و به لحاظ دفاع از حرف حق بسیار «خونگرم» بودند و در مقابل تخریب حقیقت «غیرت» داشتند. سیره امام صادق «ع» تعهد در برابر حقیقت و خونسردی در روش بیان حقیقت بوده است. ایشان شاگردان خود را نیز اینطور تربیت می کردند.